ယာဥ္အႏၱာရယ္ စုေပါင္းကာကြယ္ပါမည္။

ျပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းႏွင့္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သို႕ အလည္တစ္ေခါက္ ေရာက္ခဲ့ပါသည္။ ရန္ကုန္ေရာက္ခိုက္ ခဏ မိသားစု အေနနဲ႕ မိမိလိုသလို သြားလာႏိုင္ဖို႕ သူငယ္ခ်င္းက သူ၏နံပါတ္ယူျပီးခါစ ကားအသစ္ကေလးကို ကၽြန္ေတာ္လက္အပ္ခါ လိုအပ္သလို အသုံးျပဳဖို႕ ေစတနာဗလပြျဖင့္ ေပးအပ္လာေသာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း အားမနာ လွ်ာမက်ိဳး ေကာင္းေကာင္းၾကီးကို အသုံးခ်မိပါသည္။

ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မွဳမ်ားႏွင့္ ရန္ကုန္

 ရန္ကုန္မျပန္လာခင္က အြန္လိုင္း၊ ေဖစ္ဘြတ္ခ္၊ ေဖာ္ရမ္ မ်ား၏ ေကာင္းမွဳေၾကာင့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕အတြင္း ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားလာလို႕ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႕မွဳ (Traffic Jam) မ်ား လာသည္ဟု ဆိုေသာေၾကာင့္ တတ္ႏိုင္သမွ် ယာဥ္ေၾကာနည္းမည္ထင္ေသာ ေနရာမ်ားျဖစ္သည့္ လွည္းတန္း၊ ေရႊဂုံတိုင္၊ ဘုရင္ေနာင္ စသည့္ေနရာမ်ားကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ဖယ္ကာ ေမာင္းမိပါသည္။ မျဖစ္မေန ေရွာင္ေမာင္းလို႕ မရမွသာ ထိုေနရာမ်ားကို ေမာင္းမိပါသည္။

ရန္ကုန္တြင္ ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားကို တင္သြင္းခြင့္ေပးလုိ္က္သည္ႏွင့္အမွ် ေမာ္ေတာ္ကား အေရအတြက္ မ်ားလာေသာေၾကာင့္ ကားမ်ားျပည္က်ပ္လာသည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္အေနနဲ႕ မွန္မွန္ကန္ကန္ Statistically data collection ေတြ ေမာ္ဒယ္ေတြ နဲ႕ ေသေသခ်ာခ်ာ တြက္ခ်က္ျပီး မွ မဟုတ္ေပမဲ့ ယိုးဒယား။ မေလးရွား၊ ဆစ္ဒနီ စကၤာပူတို႕တြင္ ကားမ်ားကို ၾကည့္က အေပၚယံသေဘာျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုလ်င္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ ကားမ်ား ၿပည့္က်ပ္မေနေသးပါ။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ လူဦးေရ၊ လမ္းအေရအတြက္ ကားပမာဏအရ ကားမ်ားျပည့္က်ပ္ေနသည္ဟု ေျပာေနသည္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ကားမရွိေသးေသာ လမ္းမ်ား ေတာ္ေတာ္မ်ားေနပါေသးသည္။

ကဲ ဆဲလိုလ်င္ ဆဲပါေတာ့။ ရိုးရိုးသားသား ေျပာရရင္ေတာ့ ကားက်ပ္သည္မွာ မဟုတ္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရန္ကုန္သူ/သားမ်ား ယာဥ္စည္းကမ္း လမ္းစည္းကမ္း ေဖာက္ဖ်က္ေနေသာေၾကာင္ ကားမ်ား ျပည့္က်ပ္ျခင္း ယာဥ္တိုက္မွဳမ်ား ျဖစ္ေနပါသည္။

ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ရပ္နားရန္ေနရာ

ကၽြန္ေတာ္ သိရသမွ် ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ရပ္နားရန္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ တည္ရွိေဆာက္ထားေသာေနရာ မရွိလွပါ။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ထဲတြင္ လမ္းေဘးမ်ားတြင္ ကားရပ္ကာ ကားရပ္ခ လိုက္လံေကာက္ေသာ သူမ်ားသာ ရွိပါသည္။ ထိုသူမ်ားကလည္း အဆင္ေျပသလို ေမာ္ေတာ္ကားမ်ား ႏွစ္ထပ္ ရပ္ခိုင္းသည့္အခါလည္း ရပ္ခိုင္းတတ္ပါသည္။ သူတို႕၏ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ကားတစီးလွ်င္ ေငြ၂၀၀က်ပ္ ေကာက္ခံရန္သာျဖစ္သည္။ လမ္းစည္းကမ္း ယာဥ္စည္းကမ္း နားလည္သည္မရွိပါ။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ထဲတြင္ ပိုဆိုးသည္မွာ တခ်ိဳ႕ေသာ ဆိုင္မ်ားက မိမိဆိုင္ေရွ႕ ကိုယ္ပိုင္ယာဥ္ရပ္ရန္ေနရာဟု သတ္မွတ္ကာ (တခ်ိဳ႕သည္လည္း စည္ပင္တြင္ ေငြသြင္းထားသည္ဟု ဆိုပါသည္) မည္သည္ယာဥ္မွ် မရပ္ေအာင္ လုပ္ထားသည္လည္း ရွိပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စဥ္ ေျဖစဥ္က မ်ဥ္းျဖဴနီက်ားတြင္ ယာဥ္လုံး၀ မရပ္ရ၊ လူကူးမ်ဥ္းက်ားႏွင့္ ၃၀ကိုက္အတြင္းလားမသိ မည္သည္ယာဥ္မွ် မရပ္ရ၊ ဘတ္စ္ကားဂိတ္ျဖင့္ ၃၀ကိုက္အတြင္း ယာဥ္လုံး၀မရပ္ရ စသည္ျဖင့္ ယာဥ္စည္းကမ္းမ်ားကို စာေမးပြဲတြင္ ေၿဖခ့ဲရပါသည္။ ယခုေတာ့ ဘတ္စ္ကားဂိတ္လည္း မေရွာင္၊ ၿဖဴနီက်ားလည္းရပ္၊ လူကူးမ်ဥ္းက်ားလဲမဖယ္ေပးႏွင့္ လုပ္ခ်င္သလို လုပ္ေနေတာ့ ထိုရပ္ဆိုင္းထားေသာ ယာဥ္မ်ားေၾကာင့္ မူလလမ္းမ်ား က်ဥ္းေျမာင္းသြားကာ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႕မွဳမ်ားကို အထူးျဖစ္ေပၚေစပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ စနစ္တက် ေလ့လာတြက္ခ်က္ထားသည္မဟုတ္ပဲ ကၽြန္ေတာ္စိတ္အထင္ အေကာင္းဆုံးဟု အၾကံေပးလိုသည္မွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕လည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လမ္း၊ အေနာ္ရထာလမ္း၊ မဟာဗႏၱဳလလမ္း၊ ကုန္သည္လမ္း ႏွင့္ ကမ္းနားလမ္း တို႕ကို ၇ လမ္းမွ လမ္း၅၀ အတြင္း ထိုလမ္းမၾကီးမ်ားတြင္ မည္သည့္ကားမွ် ရပ္နားျခင္း မျပဳသင့္ပါ။ နံပါတ္ လမ္းမ်ား (ဥပမာ လမ္း ၃၀၊ ၃၁၊ ေရြဘုံသာ၊ ေမာင္ေထာ္ေလး စသည့္ ကန္လန္႕ လမ္းမ်ား) တြင္ ယာဥ္ေၾကာ တဖက္တည္းသာ ရပ္နားခြင့္ ၿပဳသင့္ပါသည္။  ထိုသို႕ ျပဳလုပ္လိုက္လ်င္ ဘတ္စကားမ်ား ရပ္နားရန္ ရွင္းလင္းသြားျ႔ပီး က်န္ အိမ္စီးေမာ္ေတ္ာယာဥ္မ်ားအတြက္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႕မွဳ ေလ်ာ့နည္းသြားမည္ထင္ပါသည္။ ထိုနည္းလည္းေကာင္း အဓိက လမ္းမမ်ားျဖစ္ေသာ အင္းစိန္လမ္း၊ ၿပည္လမ္း၊ ကမၻာေအး ဘုရားလမ္း သမိန္ဗရမ္းလမ္း တို႕တြင္ ယာဥ္ရပ္နားခြင့္ မေပးပါက ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႕မွဳ အလြန္အင္မတန္ နည္းပါးသြားမည္ဟု ထင္ပါသည္။ 

ဘတ္စ္ကားမ်ား စည္းကမ္းလိုက္နာ

ကၽြန္ေတာ္ၾကဳံေတြခဲ့ေသာ ယာဥ္ပိတ္ဆို႕မွဳ တစ္ခုကို ေၿပာျပပါမည္။ ထိုေနရာက ကမၻာေအးဘုရားေရွ႕ မွတ္တိုင္ျဖစ္ပါသည္။ ဘတ္စ္ကားဂိတ္ေရွ႕တြင္ ခရီးသည္မ်ားက ရပ္မေစာင့္ေနပါ။ ဘစ္ကားဂိတ္မတိုင္ခင္ လူကူးမ်ဥ္းၾကားမတိုင္ခင္ေလးတြင္ လူမ်ားရပ္ေနပါသည္။ ထိုနားတြင္ ကားတစ္စီး လမ္းကို ၄၅ဒီဂရီေစာင္းကာ ရပ္ထားပါသည္။ မထသ ဘတ္စ္ကားၾကီးက ရပ္ထားေသာကားေဘးတြင္ ကပ္လ်က္ ရပ္ကာ လူမ်ားကို တင္ပါသည္။ ကမၻာေအး ဘုရားလမ္းမွာ တစ္ဖက္ ၃ လမ္းသြားျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ထပ္ ဘစ္ကား တစ္စီးမွာ ပထမရပ္ထားေသာ ဘစ္ကားႏွင့္ ယွဥ္ကာ ထပ္ရပ္လိုက္ပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ လမ္းေၾကာ ၃ ခုလုံးပိတ္သြားပါသည္ ထိုအခါ ဘယ္ဘက္ အစြန္ဆုံးမွ ေမာင္းလာေသာ ဒိုင္နာမွ ထိုကားမ်ားကို ေက်ာ္ရန္ တစ္ဖက္ ယာဥ္ေၾကာကို ၀င္ကာ ေမာင္းပါသည္။ တစ္ဖက္ ယာဥ္ေၾကာမွ ဘစ္ကားတစီး လာပါသည္။ မေအ ႏွမ စုံေအာင္ ဆဲသံမ်ား ၾကားလိုက္ရပါသည္။ ထိုျဖစ္စဥ္ တခုလုံးမွာ စည္းကမ္းမဲ့ ရပ္ထားေသာ ယာဥ္၊ စည္းကမ္းမဲ့ ဘတ္စ္ကားမ်ား ႏွင့္ တဖက္ ယာဥ္ေၾကာထဲ ၀င္ေရာက္ေမာင္းႏွင္းမွဳမ်ား ၿဖစ္ပါသည္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္က ဘတ္စ္ကားတိုက္မွဳမ်ားကို ၾကည့္လိုက္လ်င္ တဖက္ယာဥ္ေၾကာထဲသို႕ေမာင္းႏွင္မွဳေၾကာင့္ ယာဥ္တိုက္မွဳျဖစ္၊ ဘရိတ္ေပါက္လို႕ ယာဥ္တိုက္မွဳ ျဖစ္ပြား စသည္ျဖင့္ ေတြ႕ရပါသည္။  ၄င္းတို႔သည္ ဘတ္စ္ကားသမားမ်ား၏ မဆင္မျခင္မွဳမ်ားႏွင့္ မိမိယာဥ္၏ၾကံခိုင္မွဳ မစစ္ေဆးျခင္းတို႕ေၾကာင္႔ ျဖစ္ပါသည္။

ထိုကဲ့သို႕ ျဖစ္စဥ္မ်ိဳးမွာ ထိုတေနရာထဲတင္ မဟုတ္ပါ။ လွည္းတန္း၊ အင္းစိန္ ဘူတာရုံလမ္း၊ သံလမ္း စိုက္ပ်ိဳးေရး မွတ္တိုင္ (Juntion square)၊ ေတာ္၀င္စင္တာ၊ လသာလမ္းမွတ္တိုင္ ေၿမနီကုန္း လြစၥလမ္းမွတ္တိုင္၊ အေနာ္ရထာ ဘားလမ္းမွတ္တိုင္၊ ယုဇနပလာဇာ၊ မဂၤလာေစ်း စသည္ ေနရာေတ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ကၽြန္ေတာ္အထက္က ေျပာေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ား ေန႕တိုင္းျဖစ္ေနပါသည္။ မထသ (ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ထိမ္းသိမ္းေရး အဖြဲ႕)က ဘာေတြ ထိမ္းသိမ္းသလဲ မသိပါ။ ထိုကဲ့သို႕ စည္းကမ္းမဲ့မွဳမ်ားကို မ်က္ေစ့စုံမွိတ္ကာ ၾကည့္ေနၾကသည္။ေနာက္ထပ္တခုက ဘစ္ကားမ်ားကို ျမိဳ႕ထဲသို႕ ု စုျပဳံသြားေနသည္ (Centralize) သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေရး မ်ိဳးမဟုတ္ပဲ ၿဖန္႕က်က္ သည့္သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေရး ၿဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္လ်င္ ေကာင္းပါသည္။ Transportation Professional မ်ားျဖင့္ တြက္ခ်က္ကာ စီစဥ္လွ်င္ တိုးတက္လာႏိုင္သည္ဟု ထင္မိပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ မထသတြင္ ဘတ္စ္ကားမ်ားကို တားကာပိုက္ဆံေတာင္းေနသူမ်ား ခန္႕ထားသကဲ့သို႕ ဘစ္ကားလိုင္းမ်ား တိုးတက္ရန္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ ပညာရွင္မ်ား ခန္႕ထားရန္လည္း လုိအပ္ပါသည္။

ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား ၾကံ့ခိုင္မွဳ

ကၽြန္ေတာ္တို႕ မိသားစု တေနကုန္ လည္ပတ္ျပီး အိမ္ျပန္ခ်ိန္က ညမိုးခ်ဳပ္ ေမွာင္ခိ်န္က်မွ အိမ္ကို ၿပန္ေရာက္သည္က မ်ားပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ကားေမာင္းရင္း ေဘး ဘယ္ညာ ေနာက္ၾကည့္မွန္မ်ားကို ၁၀-၁၅ စကၠန္႕တခါ ၾကည့္ခ်င္းအားျဖင့္ ကိုယ္ေမာင္းႏွင္မွဳ အႏၱာရာယ္ ကင္းရွင္းမွဳ ရွိမရွိ အျမဲၾကည့္ပါသည္။ တစ္ညမွာေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ ကားေနာက္ ေမွာင္ၾကီးမည္းမည္းတြင္ ေမာ္ေတာ္ကားသ႑ာန္ အရာတခု ကပ္ပါလာသျဖင့္ လမ္းနေဘးသို႕ ခ်ေပးလိုက္ရာ ေရွ႕မီး၊ ေနာက္မီး လုံး၀ မပါရွိေသာ တကၠစီကားတစ္စီးျဖစ္သည္ကို သိလိုက္ရပါသည္။ အလြန္အႏၱာရာယ္မ်ားရာ ထို တကၠစီမွာေတာ႔  ဘာမွ မျဖစ္သကဲ့သို႕ ေမာင္းသြားပါသည္။ ဟိုတစ္ရက္က တကၠစီကားအေဟာင္းမ်ားကို စီးနင္းလိုက္ပါသူနည္းပါးလို႕ ကြန္ပလိမ္႔တက္ေနတာ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေတြ႕ဖူးသည္႔ ႏိုင္ငံျခားက တကၠစီသမားေတြကေတာ့ ခရီးသည္မရခ်ိန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနခ်ိန္မွာ ဒရိုင္ဘာမ်ားက မိမိကားကို သန္႕ရွင္းေအာင္ သုတ္ျခင္း၊ မွန္မ်ားကို ေၿပာင္လက္ေအာင္ တိုက္ျခင္း၊ ကားအတြင္း အနံအသက္ ေကာင္းေအာင္ လုပ္ျခင္းမ်ား ၿပဳလုပ္ၿခင္းၿဖင္႔ မိမိကားကုိ စီးခ်င္စဖြယ္ၿဖစ္ေစပါသည္။ ၿမန္မာျပည္က တကၠစီသမားမ်ားကေတာ့ အားေနခ်ိန္ ပိုက္ဆံပြတ္၊ ကြမ္း၀ါး၊ ႏွစ္လုံးတြက္ အလုပ္မ်ားျဖင့္ ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားက စီးခ်င္စရာမေကာင္းေအာင္ ပ်က္စီးေနပါေတာ့သည္။

ကၽြန္ေတာ္ေနထိုင္ခဲ့ဖူးေသာ စကၤာပူႏိုင္ငံတြင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္သက္တမ္း ၃ႏွစ္ေက်ာ္ပါက တႏွစ္တခါ လိုင္စင္၀င္လ်င္ တာယာ၏ လမ္းေပၚတြင္ စိတ္ခ်စြာ ရွိႏိုင္ေသာ အေျခအေန၊ ဘရိတ္၊ ကား ေရွ႕မီး၊ ေနာက္မီး ဘရိတ္မီး၊ ကားေအာက္ပိုင္း ဆီယိုမွဳ ရွိမရွိတို႕ကို ႏြားမ်ားျဖဲၾကည့္သကဲ့သို႕ ေသခ်ာစြာ စစ္ေဆးသည္။ ထိုသို႕ စစ္ေဆးမွဳ ေအာင္ျမင္မွ လိုင္စင္တိုးခြင့္ ရပါသည္။ ထိုနည္းလည္းေကာင္း လက္ရွိေနေသာ ႏိုင္ငံတြင္လည္း ဘရိတ္ႏွင့္ တာယာတို႕၏ အေျခအေနကို စစ္ေဆးပါသည္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ၿဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ယာဥ္တိုက္မွဳမ်ားတြင္ ေမာ္ေတာ္ကားဘရိတ္ေပါက္၍ ဆိုသည္႔ အၾကီးစားယာဥ္တိုက္မွဳမ်ားျဖစ္ပြားသည္ကို ေတြ႕ရွိရမွာ ၿဖစ္ပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္တခါ ေမာ္ေတာ္ကားမ်ား လိုင္စင္၀င္ေရာက္ပါက ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ၾကံခိုင္မွဳ မရွိေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားကို ဌာနဆိုင္ရာမ်ားမွာ လာဘ္ေငြ စားေသာက္ျခင္းမျပဳလုပ္ပဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေကာင္းမြန္မွ သက္တမ္းလိုင္စင္ တိုးေပးသင့္ပါသည္။ ဌာနဆိုင္ရာမွ မလုပ္ႏိုင္လ်င္ ျပင္ပ လုပ္ငန္းမ်ားကို စည္းကမ္းသတ္မွတ္ေပးကာ စစ္ေဆးျပီးမွ ထိုလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္ တာ၀န္ယူ အာမခံေပးမွ သက္တမ္းတိုးေပးသင့္ပါသည္။

မွန္ကန္တဲ့ ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္

ကၽြန္ေတာ္ ရန္ကုန္ုျမိဳ႕ထဲ ေမာင္းႏွင္ေနလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္၏ ညာဘက္မွေန ေမာ္ေတာ္ကားတစီးသည္ အခ်က္ျပမီးမေပး ဟြန္းသံမေပးႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ေမာင္းေနေသာ လမ္းထဲသို႕ အတင္း ၀င္ကပ္ကာ ေမာင္းပါသည္။ အကယ္၍ ကၽြန္ေတာ္ကသာ ဘရိတ္အုပ္ အရွိန္မေလွ်ာ႔လိုက္လ်င္ ထိုကားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တိုက္မိမည္မွာ အေသအခ်ာပင္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ထိုကားကို ေနာက္မွလိုက္ကာ ေက်ာ္တက္ၾကည္လိုက္မိေတာ႔ ထိုကားေမာင္းသူ လူငယ္မွာ ေဘးမွန္၊ ေနာက္မွန္ၾကည္ပုံမရပါ။ လမ္းစည္းကမ္းလဲ သိပုံမရပါ။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ထဲတြင္ ေမာ္ေတာ္ကားေမာင္းေနေသာ ကားဒရိုင္ဘာမ်ား အသက္ ၂၀ မွ အသက္ ၃၅ အတြင္း စစ္ေဆးလိုက္ပါက အနည္ဆုံး ၇၀% ခန္႕မွာ ကားေမာင္းလိုင္စင္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ရယူထားသည္မဟုတ္ပဲ ပိုက္ဆံေပး ရယူျခင္း ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ ရုံး ဘယ္ေနရာတြင္ ရွိမွန္းမသိသည္ လူေတာ္ေတာ္ မ်ားမည္ထင္ပါသည္။

ထိုေၾကာင့္ ၿမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မည္သည္ေနရာတြင္ျဖစ္ပါေစ ယာဥ္စည္းကမ္း ဥပေဒကို မွန္ကန္စြာ သိနားလည္ေျဖဆိုျခင္း၊ ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ကို မွန္ကန္စြာ ေၿဖဆိုျပီးမွ ေပးအပ္သည့္စနစ္ကို က်င့္သုံးသင့္ပါသည္။ အစိုးရဌာနမွ ကၽြန္ေတာ္တို႕ မွန္မွန္ကန္ကန္ လုပ္ေပးေနပါသည္ မေျပာပါႏွင့္၊ လာဘ္ေငြယူျပီး ထုတ္ေပးလိုက္သည္ လိုင္စင္မ်ားမွာ ယာဥ္တိုက္မွဳႏွင့္ အသက္ဆုံးရႈံးမွဳမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့့ပါသည္။ ထိုအတြက္ေၾကာင့္ ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ ထုတ္ေပးေသာ ဌာနမ်ားတြင္ အမွန္တကယ္တာ၀န္အျပည့္ရွိပါသည္။

အိမ္ေမာင္း ယာဥ္လိုင္စင္သာမက ဘတ္စ္ကား လိုင္စင္ ယူသူမ်ားကိုပါ ပညာေပးသင့္ပါသည္။ ၾကဳံၾကိဳက္လို႕ ေျပာရလ်င္ ဟံသာ၀တီ အ၀ိုင္းမွ စတင္၍ ဘတ္စ္ကားတစီးသည္ အျဖဳေရာင္ျဖတ္လမ္းကို အလယ္မွ ခြကာ ေမာင္းႏွင္ လာသည္မွာ ေျမနီကုန္းအထိ ျဖစ္ပါသည္။ အျဖဴေရာင္ျဖတ္လမ္းအတြင္းမွ ယာဥ္မ်ား မိမိယာဥ္ေၾကာအတြင္း ေမာင္းႏွင္ပါက သာမာန္ယာဥ္တိုက္မွဳကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ပါသည္။ လိုအပ္၍ ေက်ာ္တက္ လမ္းေျပာင္းလွ်င္သာ အျဖဴေရာင္ျဖတ္လမ္းကို ေက်ာ္ကူးခြင့္ ရွိပါသည္။ ေအာက္မွ ပုံကို ၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။

စည္းကမ္းမဲ့ ဘတ္စ္ကားတစီး အျဖဴေရာင္မ်ဥ္းကို ခြေမာင္းေနပုံ ႏွႈင့္ စည္းကမ္းမဲ့ လမ္းျဖတ္ကူးသူ

ယာဥ္ထိမ္းရဲမ်ား ယာဥ္ကိုထိမ္း၍ လမ္းစည္းကမ္းလဲ လိုက္နာမယ္။

ကၽြန္ေတာ္ ရန္ကုန္မွာ ရွိေနသည္႔ ကာလအတြင္း ယာဥ္ထိမ္းရဲအေနႏွင္႔ ၂ခါ-၃ ခါေလာက္သာ ေတြ႕ခဲ႔ဖူးပါသည္။ က်န္သည္႔ ယာဥ္ထိမ္းရဲမ်ားသည္ မီးပြိဳင္႔မ်ားတြင္ အခိုင္အမာ ေဆာက္ထားသည္႔ အေဆာက္အဦးထဲ ၿငိမ္ျပီး ေငြရေပါက္ကိုပဲ ၾကည့္ေနသည္လား မေျပာတတ္ပါ။ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႕မွဳမ်ားသည္ သူတို႕နဲ႕ လားလားမွ မဆိုင္သကဲ႔သို႔ပင္။ ယာဥ္ေက်ာေတြ မည္မွ်ပိ္တ္ပိတ္ လာေရာက္ရွင္းလင္းေပးဖို႕ စိတ္ကူးရွိပံုမရပါ။ ေနာက္ျပီး သူတို႕တေတြက မေယာင္ရာဆီလူးေနသလားေတာ့ မေျပာတတ္ပါ။ တစ္ခါက ေခ်ာ္တြင္းကုန္း (န၀ေဒး မီးပြိဳင္႔ အလြန္) ေလးတြင္ တစ္ပြင့္နဲ႕ ယာဥ္ထိမ္းရဲ ၃ ေယာက္ ရပ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိုေနရာမွ တစ္ျပေလာက္အထိ ကားက ရွင္းေနသည္။ ႏွစ္ျပေလာက္ေနေတာ့ ကားေတြပိတ္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ကၽြန္ေတာ္ကားဆက္ေမာင္းရင္း ေတြ႕လိုက္သည္ကေတာ႔ ကမၻာေအး ဘုရားေရွ႕တြင္ ယာဥ္တိုက္မွဳ ျဖစ္ေနသည္။  ကားမွန္ေတြ တစစီက်ေနသည္။ မည္သည္႔ယာဥ္ထိမ္းရဲမွ အနားတြင္ ရွိမေနပါ။ ေရာက္မလာပါ။ ကၽြန္ေတာ္အံၾသမိသည္က ေစာနက ေတြ႕သည္႔ ယာဥ္ထိမ္းရဲ ၃ ေယာက္ႏွင္႔ ယခု ယာဥ္တိုက္မွဳေနရာမွာ လမ္းေလွ်ာက္လွ်င္ ၁၀မိနစ္ႏွင္႕ ေရာက္ႏိူင္ပါသည္။ သို႔ေပမဲ့ သူတို႕ ဘာလို႕ေရာက္မလာလဲ ဆိုသည္ကိုေတာ့ အံၾသမိသည္။

တစ္ခု သတိထားမိသည္က ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ ယာဥ္ေက်ာ ပိတ္ဆို႕မွဳမ်ားကို ကာကြယ္ရန္၊ ယာဥ္ေမာင္းသူေတြ ယာဥ္စည္းကမ္း၊ လမ္းစည္းကမ္း လိုက္နာရန္၊ ပညာေပးရန္အတြက္ ယာဥ္ထိမ္းရဲမ်ား  မ်ားမ်ားခန္႔ဖို႔ လို႕အပ္သည္ဟု ကၽြန္ေတာ္သတိထားမိလိုက္ပါတယ္။ ယာဥ္ထိမ္းရဲေတြ မ်ားမ်ားခန္႕ျပီး ယာဥ္ထိမ္းရဲ ကိုယ္တိုင္ ယာဥ္စည္းကမ္း နားလည္ရန္ႏွင္႔ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားထံမွ ေပးစာကမ္းစာ မစားဖို႕ လိုအပ္သည္ဟု အၾကံေပးမိမွာအမွန္ပင္။

ျမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္တြင္လည္း တာ၀န္ရွိပါသည္။

ေမာ္ေတာ္ကားမ်ား ကိုယ္လမ္းႏွင့္ကိုယ္ မွန္မွန္ကန္ကန္ သြားလာႏိုင္ရန္ ျမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္မွာလည္း လမ္းမ်ားတြင္ အျဖဴေရာင္ျဖတ္မ်ဥ္း၊ အျဖဴေရာင္မ်ဥ္းေသ၊ ပလက္ေဖာင္ ၿဖဴနီက်ား၊ ကားမရပ္ရန္ေနရာမ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ထင္ထင္ရွားရွား ေရးဆြဲသင့္ပါသည္။ မဟာဗႏၵဳလလမ္း တစ္ေလွ်ာက္ အျဖဴေရာင္မ်ဥ္းမ်ား မရွိေတာ့ပါ။ အ၀ါေရာင္မ်ဥ္းမ်ား မရွိပါ။ ပ်က္လ်င္ ၿပန္ဆြဲဖို႕ အခ်ိန္မဆိုင္းပါႏွင့္၊ စည္းကမ္းရွိေစလိုပါသည္။

ယာဥ္ေတြ တင္မက လူေတြ နဲ႕ ေခြးေတြပါ စည္းကမ္းရွိရပါမယ္ ။

ေနာက္ထပ္ စည္းကမ္းလိုက္နာသင့္သည္ကေတာ့ လမ္းေလွ်ာက္သူမ်ားႏွင့္ ေစ်းသည္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါသည္။ လမ္းေလွ်ာက္သူမ်ားကလည္း လမ္းစည္းကမ္း နားမလည္ ေလွ်ာက္ခ်င္သလို လမ္းေလွ်ာက္ၾကသည္။ လမ္းမ်ားကို အလ်င္းသင့္သလို ကူးၾကပါသည္။ မီးပြိဳင္မ်ားက ကူးဖို႕ စိတ္ကူးထဲတြင္ မထည့္ၾက။ ၾကဳံသလုိကူးၾကသည္မွာ ငါတို႕ကို ကားေတြက ၾကည့္ေရွာင္မယ္ဆုိသည္ သေဘာမ်ိဳး မိမိကိုယ္ပိုင္လမ္းမ်ားကဲ့သို႕ ျပဳမူၾကပါသည္။ ေန႕လည္ ေနခင္း လင္းလင္းရွင္းရွင္းတြင္ေတာ့ ဟုတ္ပါသည္။ ကားမ်ားက တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ႏိုင္သည္ေပါ့။ သို႕ေသာ္ ညေမွာင္ေမွာင္ လမ္းကူးျပီး လမ္းခလယ္ေကာင္တြင္ တဖက္ကားသြားအလာ အရွင္း ရပ္ေနၾကေတာ့ ေက်ာ္တက္လာေသာ ကားမ်ားက မျမင္ပဲ တိုက္မိၾကသည္မွာလည္း ၾကားဖူးေနက်ၿဖစ္ပါသည္။

တခါက ကၽြန္ေတာ္ ေယာက္ခမ အိမ္သို႕ ေမာ္ေတာ္ကားျဖင့္ ေမာင္းသြားပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္ေယာက္ခမ ေနရာသည္ ေမာ္ေတာ္ကား မ်ားမ်ားစားစား မလာပါ။ သို႕ေသာ္ လိုင္စင္မဲ့ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ ကယ္ရီမ်ား၊ လမ္းသြားလမ္းလာမ်ား အလြန္အင္မတန္မ်ားပါသည္။ ကတၱရာလမ္းမတြင္ လမ္းသြားလမ္းလာမ်ားက လမ္းေလွ်ာက္ေနသည္မွာ သူတို႕အပိုင္ကဲ့သို႕ပင္။ ေနာက္မွ ကားလာေရာက္သည္ကို သိပါေသာ္လည္း ကားေရွ႕မွ မဖယ္ေပးပါ။ ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ ဟြန္းတီးရန္ ၀န္ေလးပါသည္။ ကားလာသည္ကို သိလ်င္ ဖယ္ေပးတန္ေကာင္းရဲ႕ဟု ထင္ရေသာ္လည္း မဖယ္သည့္အဆုံး ကားဟြန္းတီးမွ ေဘးသို႕ ဆင္းေပးပါသည္။ လူမ်ားတင္ မဖယ္ေပးသည္လားဟု မထင္လိုက္ပါႏွင္။ ေခြးမ်ားကလည္း လမ္းမအလယ္ေကာင္တြင္ လဲေလ်ာင္းေနသည္။ ကားလာသည္မွာ သူတို႕ ႏွင့္ မဆိုင္သလို၊ ကားဟြန္းေလးပုတ္လိုက္မွ ေငါက္ခနဲ ထျပီး လမ္းေဘးသို႕ ဖယ္ပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ ႏိုင္ငံတြင္ လူမ်ားသာ လမ္းစည္းကမ္း မလိုက္နာသကဲ့သို႕ ေခြးတိရိစၧာန္မ်ားလည္း မလိုက္နာပါ။

နမူနာ အေနျဖင့္ ေအာက္ကပုံ (The Voice Journal မွ ယူပါသည္။)

အေနာ္ရထာ လမ္းမအလယ္ လူကူမ်ဥ္းက်ားေပၚတြင္ ေစ်းေရာင္းေနသာ စည္းကမ္းပ်က္ ေစ်းသည္

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆိုရေသာ္....

ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ ကားက်ပ္ေနသည္ဆိုသည္မွာ ကားမ်ား အလြန္အင္မတန္ မ်ားျပားလာေသာေၾကာင့္ မဟုတ္ပဲ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္၊ ဒရိုင္ဘာ၊ မထသ၊ ယာဥ္ထိမ္းရဲ၊ စည္ပင္၊ လမ္းသြားလမ္းလာ၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ လိုင္စင္မ်ား ၿပဳျပင္ရန္ လိုအပ္ေနေသာေၾကာင့္ ယာဥ္ေၾကာမ်ား ပိတ္ဆို႕ျခင္း ယာဥ္တိုက္မွဳမ်ားၿဖစ္ပြားေနၿခင္း ၿဖစ္ပါသည္။ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား အရွိန္ျပင္းစြာ ေမာင္းႏွင္ေသာေၾကာင္႔လည္း မဟုတ္ပါ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔တြင္း ကီလိုမီတာ ၆၀ ထက္ေက်ာ္ေအာင္ ေမာင္း၍မရပါ။ စည္းကမ္းရွိမွသာ ထိုျပသနာမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္မည္ျဖစ္ပါသည္။

တစ္ခု သိသည္က ကၽြန္ေတာ္ေျပာတာထက္ ပိုျပီး လိုအပ္တဲ့ အခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီး ရွိေနဦးမွာပါ။ ယာဥ္စည္းကမ္းကို  တစ္ဦး၊တစ္ေယာက္ ထဲမွ မဟုတ္ပဲ ဘက္ေပါင္းစုံမွ ၀ိုင္း၀န္းမည္ဆိုပါက ယာဥ္အႏၱာရာယ္ အမွန္တကယ္ ေလ်ာ့နည္းလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အၾကံေပးလိုက္ရပါသည္။

ေမာင္ျခိမ့္

မွတ္ခ်က္ - ပံုအခ်ိဳ႔ကို google မွ ရယူပါသည္။ Credit to original up loader.